Kanada

Wśród mijanych przez nią osób był także policjant, sierżant  Mullin. Kiedy wezwał Jacob do zakrycia biustu, kobieta ponownie powołała się na swoje konstytucyjne prawo, a oficer przyjął tę argumentację i zaniechał dalszych działań. Jak potem zeznawał, zadecydował, że nie zrobi nic, o ile nie pojawią się skargi na zachowanie kobiety. Skargi się jednak pojawiły: podczas procesu dwie kobiety z sąsiedztwa Jacob argumentowały, że obie mają dzieci, dla których widok kobiety topless jest nieodpowiedni. Jedna z nich wezwała policję. Kiedy po przyjeździe patrolu Jacob po raz kolejny odmówiła założenia koszulki, została aresztowana. Jako powód funkcjonariuszka Wicinski i funkcjonariusz Obergan podali nieprzyzwoitość (ang. indecency; w kodeksie karnym Kanady występuje  pojęcie Indecent act, któremu poświęcona jest część 173 i 174 kodeksu. Nie ma tam jednak definicji tego, co czyni dane działanie nieobyczajnym – w tej kwestii każdorazowo decyduje sąd). 

Co ciekawe, podczas aresztowania Gwen Jacob, do dziś będąca twarzą kanadyjskiego ruchu topfreedom, wskazała na przechodzących obok dwóch mężczyzn bez koszulek i zapytała policjantkę Wicinski, dlaczego oni nie zostaną także aresztowani. Ta odpowiedziała, że społeczeństwo nie uważa ich zachowania za nic niewłaściwego (w oryginale: society doesn’t view that as that act being wrong). Jacob komentowała: „byłam kobietą i miałam delikatnie inny kształt piersi, i za to zostałam aresztowana”. 

Podczas późniejszego procesu funkcjonariuszka i funkcjonariusze wskazywali, że zaobserwowali poruszenie, jakie wywołała kobieta z odsłoniętą klatką piersiową: kierowca autobusu zwolnił obok samochodu policyjnego i w efekcie widział kobietę bez koszulki, widzieli ją także pasażerowie oraz około pięciu mężczyzn na werandzie pobliskiego domu (ci nawet wyposażyli się w lornetki). Sprawa Regina v. Jacob (skracana potem do R. v. Jacob) była głośna i komentowana. Na ulicach odbywały się protesty, Gwen była wspierana m.in. przez National Action Committee on the Status of Women, największą wtedy kanadyjką organizację kobiecą. Gwen Jacob w pierwszej instancji została uznana winną nieprzyzwoitego zachowania (ang. indecent act). Ukarano ją grzywną wysokości 75 dolarów. Orzekający sędzia powiedział w uzasadnieniu, że piersi kobiece nie powinny być eksponowane, ponieważ… są dla mężczyzn stymulujące seksualnie i dotyczy to zarówno ich widoku, jak dotyku. Pierwsza apelacja przyniosła podtrzymanie tego wyroku. Jednocześnie, w ramach sprzeciwu, inne osoby podejmowały podobne działania i do sądów trafiały kolejne sprawy.

Gwen Jacob walczyła do skutku. W 1996 roku Sąd Apelacyjny w Ontario unieważnił poprzednie werdykty i uniewinnił Gwen. W orzeczeniu napisano wprost, że dane działanie jest nieprzyzwoite tylko wtedy, kiedy narusza standardy wspólnoty, czyli w tym przypadku: gdyby zostało podjęte i przeprowadzone celem uzyskania seksualnej gratyfikacji osoby działającej lub innych osób. Ponieważ zaś Jacob od początku wskazywałą, że jej celem jest zaznanie ochłody, a przy tym nikt (w tym dzieci, które widziały kobietę) nie był zmuszony do patrzenia na nią, o nieprzyzwoitości nie było mowy. Sąd apelacyjny nie odniósł się do argumentacji obrony, że podstawą prawną działania Jacob była wolność gwarantowana przez konstytucję, choć taką linię obrony prezentowała pełnomocniczka Jacob. Sprawa R. vs. Jacob stała się precedensem, który wszedł do praktyki orzeczniczej w Kanadzie i na który do dziś powołują się kolejne osoby. Zwycięstwo Gwen Jacob zapewniło kobietom i osobom o klatce piersiowej postrzeganej jako kobieca prawo do odsłaniania tejże na terenie całej prowincji Ontario. 

Świadomość przepisów prawa i indywidualne poczucie tego, co jest dopuszczalne, a co nie, nadal jednak raz na jakiś czas kolidują ze sobą. W 2015 roku trzy siostry – Tameera, Nadia i Alysha Mohamed – zdjęły koszulki na koniec długiej jazdy na rowerze w temperaturze ponad 26 stopni. Poruszały się ulicami miasta Kitchener w Ontario. I znowu pierwsza napotkana funkcjonariuszka nie podjęła żadnych działań (a nawet pomachała im przyjaźnie), ale już funkcjonariusz Waterloo Regional Police powołał się na rzekome przepisy prawa wzywając siostry do zakrycia torsów. Kiedy jedna z sióstr, artystka znana jako Alysha Brilla, poprosiła go o powtórzenie tego do kamery jej telefonu, policjant odmówił i rozpoczął sprawdzanie, czy siostry miały wymagane przepisami prawa światła i wyposażenie rowerów. W efekcie Tameera, Nadia i Alysha wniosły skargę na działania policjanta, a potem zorganizowały w pobliskim Waterloo publiczne wydarzenie, którego celem było podnoszenie świadomości przepisów prawa i walka z seksualizacją kobiecego ciała. Nazwały je „Bare With Us”.

Jak sprawa ma się poza Ontario? 

SASKATCHEWAN prawie 25 lat temu
Drugą prowincją Kanady, w której obowiązuje równość prawa w zakresie odsłaniania klatki piersiowej jest Saskatchewan. Tutaj latem 1998 roku na wokandzie stanęły opalające się w parku Kathleen Rice oraz Evangeline Godron, sędzia zaś orzekł, że w tej konkretnej sytuacji kobiety nie naruszyły moralnych standardów wspólnoty. Jak zaznaczył opisujący sprawę Martin O’Hanlon, sędzia ostrzegł jednocześnie, że wyrok ten nie oznacza, iż kobiety mogą mieć odsłonięte piersi w każdych okolicznościach (dosł. the judge warned that the acquittal doesn’t mean women can bare their breasts in all circumstances). 

KOLUMBIA BRYTYJSKA ponad 20 lat temu
W 2002 roku sąd potwierdził, że także na terenie Kolumbii Brytyjskiej odsłonięcie piersi przez kobietę nie jest złamaniem prawa. Tym razem przed sądem stanęła aktywistka Linda Meyer, która zainspirowana Gwen Jacobs przebywała w miejscach publicznych topless. W uzasadnieniu sędzia Justice Holmes przywołał sprawę R. vs. Jacob. 

NAGOŚĆ
A co gdyby w Toronto zdjąć z siebie całe ubranie? Kanadyjski kodeks karny stanowi, że osoby przebywające nago w miejscach publicznych (lub przebywające na terenie prywatnym, ale wyeksponowane na widok publiczny) łamią prawo. Szkopuł w tym, że „nagość” jako taka nie jest w kodeksie zdefiniowana jasno (tzn. nie ma wskazania, czy nagość oznacza zdjęcie jakiejś części, czy całości ubrania). Ponadto, w opinii np. prawnika Jordana Donicha z Toronto, przepisy dotyczące nagości nie są egzekwowane, ponieważ wszystko zależy od kontekstu – np. podczas wydarzeń takich jak Pride Parade nagość jest akceptowalna społecznie. 

DLACZEGO NIE?
Choć od wygranej Gwen Jacob minęło blisko ćwierć wieku, kobiety w prowincji Ontario co do zasady nie korzystają z prawa do odsłaniania klatki piersiowej w miejscach publicznych. Judy Rebick, niegdysiejsza szefowa National Action Committee on the Status of Women, czyli organizacji, która wspierała Jacob w walce o równe prawa, tak to komentowała w 2015 roku: Kobiety nie chodzą topless, bo są zaczepiane, molestowane jeśli to robią. Ludzie się na nie gapią. To kulturowe, coś z Ameryki Północnej i historii purytanów. 

To jednocześnie smutne i napawające optymizmem. Smutne, bo mimo równego prawa część społeczeństwa nadal spotyka się z nierównym traktowaniem, ale i napawające optymizmem, bo skoro stosunek do ruchu topfreedom jest sprawą kulturową, możemy go modelować.